جداسازی، شناسایی و تعیین خصوصیت پروتئاز مقاوم به حلال آلی در Bacillus sp. DAF-01

مقدمه: باکتری‏های مقاوم به حلال جزو گروه کمابیش جدیدی از باکتری‏های اکسترموفیل هستند که توانایی تولید پروتئازهایی مقاوم به حلال آلی را با کاربرد استفاده در بیوتکنولوژی صنعتی، برای تولید ترکیبات با ارزش دارند. از این رو، یافتن این باکتری‏ها به تازگی مورد توجه ویژه محققان قرار گرفته است. مواد و روش‏‏ها: در این تحقیق، از چشمه آب گرم گور، واقع در شهرستان جیرفت، نمونه برداری شد. نمونه‏ها در محیط حاوی سیکلوهگزان و تولوئن به مدت سه روز کشت داده شدند. غربال‏گری باکتری‏های مولد پروتئاز روی محیط جامد اختصاصی SKM ‏(Skim milk agar) بر اساس قطر هاله، انجام شد. بهترین گونه باکتریایی توسط روش S rDNA16 شناسایی و میزان فعالیت پروتئازی در دماهای مختلف، اسیدیته و حلال‏های آلی بررسی شد. نتایج: نتایج حاصل از تطبیق ‏توالی و درخت فیلوژنتیکی نشان دادند که گونه فوق، 97 درصد به گونه Bacillus niacini شباهت دارد. مطالعات آنزیمی نشان داد که این آنزیم در گستره دمایی20 تا90 درجه سانتی‏گراد فعالیت پروتئازی دارد که بیشترین آن در دمای 60 درجه سانتی‏گراد گزارش می‏شود. علاوه بر این، بیشترین فعالیت پروتئازی نیز در محدوده اسیدیته‏های 8 تا 9 و بیشترین پایداری در اسیدیته 9 گزارش می‏شود. بررسی فعالیت پروتئازی در حضور حلال‏های آلی متانول، تولوئن، DMF، ایزوپروپانول و سیکلوهگزان نشان می‏دهد که میزان فعالیت آنزیمی باقی مانده نسبت به نمونه فاقد حلال آلی بیش از 80 درصد است. بحث و نتیجه‏گیری: قابلیت‏های گرما دوست بودن، فعالیت در اسیدیته‏های قلیایی و پایداری در حضور حلال‏های آلی این پروتئاز اهمیت درخور توجهی برای استفاده در صنایع مختلف را دارد.